Een vloer van grafzerken.
(bron; Ko Lenting)
Tot voor kort was de in het koor ingemetselde grafzerk van Hero Maurits Ripperda de enige grafsteen die in de kerk van Farmsum was te bewonderen. Hero Maurits, gestorven in 1633, was één van de heren Ripperda`s die minstens driehonderd jaar lang de dienst uitmaakten in Farmsum. De hoofdelingen familie Ripperda hebben altijd een belangrijke rol gespeeld in diverse schermutselingen in het Groninger land en hebben het land mede tot ontwikkeling gebracht. Ze bewoonden een gelijknamige borg in Farmsum die helaas in de 19e eeuw is gesloopt. Over de familie Ripperda is heel wat geschreven en de genealogie van de Ripperda`s lijkt geheel bekend te zijn. Echter bij recent archeologisch onderzoek blijken deze gegevens niet allemaal correct te zijn en kunnen met de nieuwe gegevens worden verbeterd of worden aangevuld.
Tijdens restauratie werkzaamheden aan de vloer in de Hervormde kerk te Farmsum is op 0,70 m diepte de vloer van de oude voorganger van de kerk aangetroffen. In deze vloer van de middeleeuwse kerk die in 1869 is afgebroken, zijn 32 grafzerken, een altaarsteen en enige grijs bakkende plavuizen aangetroffen. Zeer bijzonder zijn de drie Ripperda zerken uit 1474, 1477 en 1504 die tot de oudsten van de provincie Groningen behoren. Twee daarvan zijn uitbundig in hoog reliëf versierd. Na documentatie zijn de zerken gelicht en worden ze t
ijdelijk opgeslagen. Na restauratie worden de zerken terug in de kerk geplaatst. Onder de zerken zijn op drie plaatsen grafkelders aangetroffen. Volgens het “Register van de graven” uit 1726 moeten in het schip van de kerk nog meer grafzerken aanwezig zijn. Ook in het koor zijn aanwijzingen van nog meer zerken van de Ripperda familie. In een puinlaag boven de zerken is veel bouwmateriaal aangetroffen, dat afkomstig is van de afgebroken kerk. Ze zeggen iets over de bouwwijze van de middeleeuwse kerk. Onder de zerken zijn vondsten gedaan die jonger zijn dan de grafstenen zelf. Verklaring hiervoor is dat de vloer meermalen is geëgaliseerd en na 1726 andere personen onder de stenen zijn begraven.