Het dorp Farmsum bestond uit drie wierden. De wierden zijn opgeworpen om de bewoners te vrijwaren van overstromingen tijdens hoogwater, omdat de dijken er nog niet waren. Op één van de Wierden staat de kerk ,op een andere stond de borg, het ‘Huis te Farmsum’, zoals het werd genoemd. De borg is bewoond geweest door de familie Ripperda en daarna door de familie Rengers.
De kerk staat op historische grond. Reeds omstreeks de 9e eeuw is op deze plaats mede door de missionaris Liudger een houten kerk verrezen. In de 13e eeuw werd een grote Romanogotische Kerk gebouwd. Deze kerk is in 1869 wegens bouwval afgebroken. De tegenwoordige kerk, gebouwd in 1869, is een neoclassicistische hallenkerk met zeer smalle zijbeuken en een driezijdige sluiting, voorzien van een forse toren uit 1856. In de toren is nog een luidklok uit 1538 aanwezig. Op deze klok staat de Heilige Pontianus uit Spoleto (Italië) afgebeeld. De oude kerk heeft een altaar gehad, die naar deze Heilige is vernoemd. Voor meer informatie over deze klok, zie ook het boekje “De grafzerken van Farmsum”. Bezienswaardigheden in de kerk zijn: Het Liturgisch centrum met een neo-classicistische preekstoel, een authentieke katheder uit 1869. De Paaskaars is het symbool van Licht van Christus en brandt tijdens de vieringen. Op de avondmaalstafel staat een zevenarmige zilveren kandelaar, de menora, met kaarsen. De doopvont is van oorsprong een zandstenen en tuinvaas, afkomstig van de borg Haykema in Zeerijp, maar is in de 18e eeuw gevonden in de gracht van de pastorie bij deze kerk. De doopvont heeft afbeeldingen met cartouches, 4×4 kwartieren van de familie Habbina Elisabeth Alberda. Rondom het liturgisch centrum staan de banken in een halve cirkel opgesteld. Een dergelijke unieke opstelling kom je bijna elders niet tegen in Nederland.
Drie beelden in een nis van de kerk, voorstellende de reformatoren Zwingli, Luther en Calvijn. De koperen kroonlampen zijn uit het jaar 1909. Een koperen doopbekken op ijzeren stander uit de oude kerk. Het befaamde ‘Lohman-orgel’ is gebouwd in 1828 door Nicolaas Anthonie Lohman en zonen, orgelbouwers te Groningen. Dit orgel is het meest briljante instrument dat overgebleven is van de Lohmans. Op het orgel staan 3 beelden van Geloof,(kruis) Hoop(anker) en Liefde.( Madonna). Het kleine orgel is een ‘Meijer-orgel’ uit 1878 en deze komt uit de kerk van Weiwerd. Veel gebruiksvoorwerpen uit de geschiedenis van de Farmsumer kerk zijn te zien in 2 vitrines, waaronder Bijbels, gezangen bundels, collecte schalen, doven installatie enz. Een kerkenkist met opschrift ‘Farmsumer kerk’, is tijdelijk in bruikleen gegeven door het Fries Museum. In deze kist werden vroeger belangrijke documenten bewaard. Twee wapen of rouwborden van de familie Ripperda en Rengers hangen aan de noordwand van de kerk. In 2012 zijn 32 grafzerken onder de vloer gevonden, waarvan enkele van de adellijke familie Ripperda.